نقش بازی در کاهش درد کودکا
بازی و انحراف فکر
در کاهش درد کودکان بیمار تاثیرگذار است
دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده علوم پزشکی در پایان نامه خود ثابت کرد که بازی آشناسازی و انحراف فکر در کاهش درد و اضطراب ناشی از پروسیجرهای تزریقی کودکان و همچنین افزایش میزان رضایتمندی والدین موثرند. گاهی مواقع طی روند بیماری مزمن کودک چندین مرتبه در بیمارستان بستری می شود که این مساله هم برای کودک مبتلا و هم برای والدین کودک تنش زا است. به عنوان مثال در بیماری تالاسمی کودکان مبتلا برای حفظ حیات باید تحت درمان مکرر تزریق خون قرار گیرند. قرار دادن کتتر داخل وریدی یکی از رایج ترین پروسیجره های دردناک است و اغلب کودکان به وِیژه کودکان خردسال چنین پروسیجری را استرس آورترین جنبه بیماری بستری و حتی ویزیت سرپایی خود بیان می کنند.
سمیه حامد توسلی دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشکده علوم پزشکی به راهنمایی دکتر فاطمه الحانی پژوهشی با عنوان بررسی مقایسه ای میزان تاثیر برنامه بازی آشناسازی و انحراف فکر بر شدت درد و اضطراب پروسیجرهای تزریقی و رضایتمندی والدین در کودکان سن قبل از مدرسه مبتلا به تالاسمی استان گیلان در سال 1368 لغایت 1387 به بررسی تاثیر بازی و انحراف فکر بر کاهش درد این کودکان پرداخته است. وی در این تحقیق که در قالب پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد ارائه شد، 60 کودک 3 تا 7 ساله مبتلا به تالاسمی را به طور تصادفی انتخاب و به 3 گروه تقسیم کرده، و دو گروه را به عنوان گروه آزمون و یک گروه را به عنوان گروه شاهد لحاظ کرده است. وی در گروه اول آزمون، بازی آشنا سازی به مدت 10 تا 15 دقیقه قبل از انجام پروسیجر تزریقی و در گروه دوم آزمون انحراف فکر حین پروسیجر تزریقی را انجام داد. دانش آموخته دانشگاه در این پژوهش از ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، مقیاس خود گزارش چهره ای اضطراب، پرسشنامه خودگزارشی ترسهای بالینی کودک ،ابزار خود گزارشی درد پوکر چیپ، مقیاس بررسی علائم رفتاری درد، چک لیست ثبت علائم فیزولوژیک و فرم بررسی رضایتمندی والدین استفاده کرده است. براساس تجزیه و تحلیل داده ها ی دانش آموخته دانشگاه ، میانگین رتبه های درد و اضطراب علائم رفتاری درد ، رضایتمندی والدین و علائم فیزیولوژیک (نبض و تنفس) قبل از مداخله در سه گروه تفاوت معنی داری نداشته اما بعد از مداخله بین سه گروه تفاوت معنی داری داشته است. وی در این پژوهش، میانگین رتبه های درد و اضطراب و علائم رفتاری درد هم در گروه اول و هم در گروه دو گروه مورد آزمایش افزایش معناداری داشت. براساس این پژوهش، در گروه بازی آشنا سازی میانگین تغییرات نبض و تنفس در قبل و بعد از مداخله کاهش چشم گیری نشان داد. اما در گروه انحرف فکر میانگین تغییرات نبض و تنفس قبل و بعداز مداخله تفاوتی نداشت. طبق نتایج پژوهشی هر دو مداخله بازسازی آشنا سازی و انحراف فکر در کاهش درد و اضطراب ناشی از پروسیجرهای تزریقی کودکان و همچنین افزایش میزان رضایتمندی والدین موثر بودند. در این پژوهش توصیه شده است که پرستاران کودک برای ارتقاء میزان رضایتمندی والدین و راحتی کودکان مبتلا به بیماری های حاد و مزمن که مکررا تحت اقدامات درمانی قرار می گیرند از روش های بازی آشنا سازی و انحراف فکر استفاده کنند.
منبع: دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس
