نکات مهم در مطالعه برای کودکان ۲ تا ۶ ساله
نکات کلیدی:
- خواندن و قصه‌گویی به رشد کودک از جنبه‌های مختلف کمک می‌کند.
- با کتاب‌های تصویری که دارای قافیه، آهنگ یا موضوعات مورد علاقه‌ی کودک هستند شروع کنید.
- تلاش کنید هر روز حداقل یک کتاب را با فرزندتان بخوانید.
چرا مطالعه برای کودکان مفید است
خواندن و قصه‌گویی از جهات مختلف به رشد کودک کمک می‌کند.
این فعالیت‌ها باعث رشد مغز و تقویت تخیل می‌شوند، به کودک زبان و احساسات را می‌آموزند و پایه‌های سواد را در او شکل می‌دهند. مطالعه همچنین فرصتی ارزشمند برای ایجاد پیوند عاطفی میان شما و فرزندتان و گذراندن زمانی مشترک است.
خواندن با صدای بلند و به اشتراک گذاشتن داستان‌ها یکی از مهم‌ترین و لذت‌بخش‌ترین کارهایی است که می‌توانید با فرزند خود انجام دهید.
برای مطالعه با کودک به چه چیزهایی نیاز دارید
مطالعه با کودک یعنی لذت بردن از کتاب و داشتن زمانی خاص در کنار هم. تنها چیزی که نیاز دارید، کتابی است که هر دو از آن لذت ببرید. می‌توانید کتاب‌ها را از کتابخانه‌ی محلی خود، کانون ها یا سراهای محله امانت بگیرید.
فرزند شما ممکن است از موارد زیر لذت ببرد:
- داستان‌های ساده با آغاز، میانه و پایان مشخص
- کتاب‌هایی با قافیه، آهنگ و تکرار مناسب
- کتاب‌هایی درباره‌ی موضوعات مورد علاقه‌اش، مانند ماشین‌ها، پری‌ها، حشرات یا دزدان دریایی
- کتاب‌هایی درباره‌ی بازی و تجربه‌های روزمره‌ی خودش
- کتاب‌های تعاملی یا کتاب‌های الفبا، اشکال، اندازه‌ها و شمارش
- کتاب‌هایی با طنز و حس شوخ‌طبعی – مثلاً شخصیتی که واژه‌ای خنده‌دار به کار می‌برد یا رفتار بانمک یا حتی شیطنت‌آمیز دارد.
چگونه از زمان مطالعه و کتاب‌خوانی با کودک لذت ببرید
برای لذت بیشتر از زمان کتاب‌خوانی، می‌توانید این نکات را به کار بگیرید:
- به کودک کمک کنید تا خودش کتاب را انتخاب کند. اگر هر بار همان کتاب را انتخاب کرد، اشکالی ندارد. اگر کتاب جدیدی است، به جلد نگاه کنید و از او بپرسید فکر می‌کند داستان درباره‌ی چیست.
- اجازه دهید کودک کتاب را در دست بگیرد و صفحات را ورق بزند.
- داستان را با هم بخوانید؛ مثلاً کلمات یا عبارت‌های آشنا را تکرار کنید و از او بخواهید در جاهایی که بلد است، ادامه‌ی جمله را بگوید.
- سرعت خواندن و بلندی صدایتان را تغییر دهید. برای شخصیت‌های مختلف از صدا و حالت چهره‌ی متفاوت استفاده کنید؛ این کار می‌تواند سرگرم‌کننده باشد.
- عبارت‌ها یا کلمات تکراری را با هم آواز یا شعر کنید. مثلاً: «هوف می‌کنم و پوف می‌کنم، خونه‌ات رو هی فوت می‌کنم!»
- به تصاویر اشاره کنید و نام چیزها را بگویید، یا از کودک بخواهید نام ببرد. درباره‌ی تصاویر حرف بزنید و سؤال بپرسید: «به نظرت بعدش چی می‌شه؟» یا «چرا بچه خوشحاله؟»
چند نکته‌ی کلی برای مطالعه با کودک
- یک زمان ثابت برای مطالعه در نظر بگیرید و سعی کنید هر روز حداقل یک کتاب بخوانید.
- از علاقه‌ی کودک پیروی کنید؛ اگر می‌خواهد زمان بیشتری مطالعه کند، عالی است، و اگر گاهی فقط یک کتاب بخواهد، همان کافی است.
- تلویزیون یا رادیو را خاموش کنید و گوشی را بی‌صدا بگذارید تا تمرکز کودک بیشتر شود.
- هنگام خواندن، کودک را در آغوش بگیرید یا روی زانو بنشانید تا بتواند چهره‌ی شما و کتاب را ببیند.
تطبیق فعالیت‌های مطالعه برای کودکان در سنین مختلف یا با توانایی‌های متفاوت
وقتی کودک بزرگ‌تر می‌شود و یاد می‌گیرد خودش بخواند، او را تشویق کنید تا حروف و کلمات را در کتاب پیدا کند. می‌توانید بازی‌هایی مثل «پیدا کن حرف‌ها» انجام دهید، به‌ویژه حروفی که در نام خودش وجود دارند.
به علائم نگارشی مانند نقطه، علامت تعجب و علامت سؤال اشاره کنید و مفهومشان را توضیح دهید؛ مثلاً بگویید: «اینجا علامت سؤال هست. وقتی اینو می‌بینیم یعنی یکی داره سؤال می‌پرسه.»
