آسم بیماری شایع کودکان‏  

با رسیدن فصل پائیز و نزدیک شدن فصل زمستان، تعداد مبتلایان به بیماریهای گوناگون ریوی زیاد می‏شود. آلودگی هوای تهران و بعضی شهرستان‏ها سهم بزرگی در بروز و شدت بیماری‏های مزمن ریوی دارد. یکی از بیماریهای ریوی شایع، آسم است که کودکان را نیز چون افراد بزرگ مبتلا می‏سازد. آسم یک بیماری ریوی کودکان است. و بیماری انسدادی قابل برگشت همراه با تنگی مجاری ریوی بشمار می‏رود. گاهی به علت عدم آگاهی والدین و عدم تشخیص صحیح، آسم مزمن می‏شود و گاهی هم درمان نادرست سبب مزمن شدن آن می‏شود. ابتلا پدر و مادر هر دو به آسم یا بیماری‏های آلرژیک دیگر 80 درصد سبب بروز این بیماری در کودکان می‏شود. ولی اگر پدر و مادر مبتلا باشند، 40 درصد سبب بروز این بیماری در کودکان می‏شود. عفونت‏های تنفسی و تماس با مواد حساسیت‏زا مثل گرد و غبار، قارچ‏های ذره‏بینی معلق در هوا، وجود حیوانات خانگی و تماس کودک با آنها از عوامل بروز این بیماری هستند. استنشاق دود سیگار اطرافیان مثل پدر و مادر اهمیت زیادی در به وجود آمدن آسم کودکان دارد و باید جدا از آن خودداری شود. از عواملی که سبب بروز حملات آسم می‏شود.ورزش، عفونت‏های ویروسی، آلرژی‏ها، هوای بسیار سرد، سرفه، عصبانیت، خنده بلند و خمیازه را باید نام برد و در این میان آلرژی در بروز حملات خس خس ریه‏ها در نزد کودکان نقش مهمی دارد. متخصصین توصیه می‏کنند که بهتر است کودک در6 ماهه اول زندگی فقط با شیر مادر تغذیه شود و شروع غذاهای دیگر را به بعد از6 ماهگی موکول کرد.تغذیه کودک با غذاهایی چون شیر گاو، تخم‏مرغ، گوجه‏فرنگی، ماهی، شکلات، ادویه، مواد کاکائویی و قهوه‏دار باید از یک سالگی به بعد شروع شود. ضمنا محیط زندگی کودک حتی‏المقدور از گرد و غبار، دود و پر پرندگان پاک شود.تشخیص اولیه بیماران مبتلا به آسم نسبت به عوامل حساسیت‏زا با خس خس کردن تنفسی، سرفه مکرر و تنگی نفس صورت می‏گیرد و حملات سرفه به طور دائم و یا به صورت متناوب ممکن است تنها علامت بیماری آسم باشد. جالب این است که تعداد قابل توجهی از کودکان مبتلا به آسم در سنین بلوغ بهبود می‏یابند و فقط تعداد معدودی از آنها بیماریشان شدت پیدا می‏کند. امروزه با وجود داروهای نسبتا موثر، آسم کودکان قابل کنترل است ولی به وجود آوردن شرائط بهداشتی و تشخیص قطعی از طریق تست‏های آلرژی که معلوم می‏کند طفل به کدام ماده حساسیت دارد، مثمرثمر است.فراموش نکنید که استفاده از داروهای گشادکننده مجاری ریوی و اسپری‏ها فقط باید به دستور پزشک معالج و طبق توصیه او صورت گیرد. کودکان مبتلا باید از فعالیت بدنی غیرضروری خودداری کنند و در هوای آلوده، ورزش برای آنها زیان‏آور است. کودکان آسمی باید از بیماران مبتلا به عفونت‏های تنفسی به گرد و غبار و مواد محرک مثل اسپری‏ها مو و خوشبوکننده‏ها، حشره‏کش‏ها، دوداگزوزها و دود آتش دور باشند و پدر و مادر اگر سیگار می‏کشند و امکان ترک کردن آن نیست، از کشیدن سیگار در اتاق مخصوصا در فصل پائیز و زمستان به شدت اجتناب کنند.به کار بردن ماسک جلوبینی گاهی در خارج از منزل ضرورت پیدا می‏کند. اخیرا معلوم شده عفونت‏های ویروسی بخصوص (رینو ویروس) در شروع این مرض و حملات آن نقش مهمی دارد و پا درمان آن شاید بتوان تعدادی از کودکان بیمار آسمی را درمان کرد.

دکتر مرتضى روحانى‏

منبع: روزنامه اطلاعات 27/8/1378